Secesyjna kamienica w Warszawie zabytkiem

czwartek, 21 grudnia 2017 09:59

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków – Jakub Lewicki podpisał decyzję o wpisie do rejestru zabytków secesyjnej kamienicy Szymborskich, wzniesionej ok. 1902 r., położonej przy ul. Mokotowskiej 39 w Warszawie, wraz z terenem posesji, z uwagi na zachowane wartości artystyczne i naukowe. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Obiekt sąsiaduje z narożną kamienicą o zbliżonym gabarycie oznaczoną adresem Koszykowa 24, współtworząc z nią zamknięty układ obramowujący wspólną przestrzeń podwórza,. Obydwa budynki wzniesiono dla tych samych inwestorów – przedsiębiorcy budowlanego Apolinarego Szymborskiego i jego żony Cecylii, prawdopodobnie według projektu Juliusza Dzierżanowskiego. Pierwotnie w miejscu kamienicy przy ul. Mokotowskiej 39 stał przyuliczny pałacyk Szymborskich, zapewne dwupiętrowy, którego reliktem jest uskokowa forma elewacji podwórzowej domu frontowego wraz z wieloboczną przybudówką z tarasem.

Kamienica jest charakterystycznym przykładem warszawskiego domu czynszowego o wysokim standardzie, którego kształt wynika z zasad XIX-wiecznej urbanistyki. Chronologia i sposób kształtowania się zabudowy parceli odzwierciedla przeobrażenia tkanki miejskiej Warszawy i charakterystyczną dla tego okresu intensyfikację zabudowy śródmiejskich kwartałów, zyskującej wielkomiejski charakter. Obiekt jako spójnie zaprojektowana całość wykazuje wysokie walory artystyczne, uwidaczniające się w nasyconym secesyjnym detalem prześwicie bramnym i reprezentacyjnej klatce schodowej. Przestrzenie te dostarczają cennych przykładów rozwiązań dekoracyjnych w stylu Art Nouveau, które w warszawskich budynkach wskutek zniszczeń i powojennych ingerencji ocalały zazwyczaj jedynie fragmentarycznie. Walory plastyczne oraz wysokiej klasy poziom koncepcji i wykonania sztukaterii, wykonanych prawdopodobnie przez pracownię Franciszka Rotha, sytuuje je wśród najlepszych tego typu rozwiązań w Warszawie. W przejeździe bramnym pojawia się rozbudowana artykulacja złożona z pilastrów, płycin, kanelowanych konsol i podziałów sufitu oraz zdobienia w postaci główek kobiecych i roślinnego fryzu podsufitowego. We frontowej klatce schodowej schody, licowane białym marmurem ograniczone są metalową, ozdobną balustradą, zaś ściany obiega fryz z motywami stylizowanych tulipanów o miękko gnących się liściach i łodygach, tworzących misterne linearne sploty uzupełniony uskrzydlonymi maskami kobiecymi z motywami liści kasztanowca.

Cennym i jedynym zachowanym w obrębie fasady elementem definiującym styl obiektu są masywne balustrady balkonów o indywidualnym wyrazie oraz ozdobne, wolutowe wsporniki balkonów.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.