Zabytkowy „Plon“ na Saskiej Kępie

czwartek, 27 stycznia 2011 10:47

Zgodnie z decyzją Barbary Jezierskiej ? Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków ? płaskorzeźba ?Plon?, znajdująca się na elewacji budynku przy ulicy Zwycięzców 11 na warszawskiej Saskiej Kępie, została uznana za zabytek. Jej autorem jest Jerzy Mieczysław Jarnuszkiewicz ? jeden z ważniejszych rzeźbiarzy polskich II poł. XX wieku.

Płaskorzeźba, która znalazła się pod ochroną konserwatorską na wniosek Wspólnoty Mieszkaniowej przy ulicy Zwycięzców 11 w Warszawie, powstała w 1947 roku w ramach projektu zagospodarowania Saskiej Kępy. Obejmował on udekorowanie ul. Katowickiej rzeźbami i płaskorzeźbami powstałymi w Pracowni Rzeźbiarskiej Biura Odbudowy Stolicy, kierowanej przez Profesora Jarnuszkiewicza. ?Plon? jest jedynym zachowanym do dziś elementem, spośród wszystkich kompozycji zdobiących fasady budynków przy ulicy Katowickiej.

Forma płaskorzeźby nawiązuje do stylu sztuki klasycystycznej. Jednocześnie łączy w sobie elementy charakterystyczne dla  realizmu socjalistycznego. Tym samym stanowi dzieło sztuki o charakterze prekursorskim w stosunku do estetyki socrealistycznej.  Zabytek jest  zarówno przykładem cennej realizacji rzeźbiarskiej na terenie Warszawy, jak i charakterystycznym elementem krajobrazu Saskiej Kępy.

Płaskorzeźba ustyuowana jest na wysokości pierwszej kondygnacji budynku. Została wykonana w zbrojonym betonie i polichromowana białą farbą. Przedstawia trzy postaci stojące pod rozłożystą jabłonią. Są to dwie postaci kobiece, z których jedna przytrzymuje na gowie kosz wypełniony owocami, podczas gdy druga trzyma w rękach kłosy zboża. Trzecią figurą jest zachowana fragmentarycznie postać chłopca, który ma w dłoniach dwie ryby.  Uzupełnieniem kompozycji była rzeźba baranka, po której oprócz elementów mocujących w ścianie nie zachował się żaden ślad.

Zabytek znajduje się w bardzo złym stanie, w związku z czym  wymaga niezwłocznego podjęcia prac remontowych i konserwatorskich. Rekonstrukcja zniszczonych elementów płaskorzeźby jest możliwa dzięki fotografii z lat 40. XX wieku, przedstawiajacej jej oryginalny kształt.

< Poprzednia		Następna >