„Willa Grabowskich” w Komorowie zabytkiem

piątek, 02 grudnia 2016 11:53

Barbara Jezierska – Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków podpisała decyzję o wpisie do rejestru zabytków willi, wzniesionej w 1933 r., według projektu Bohdana Lacherta i Józefa Szanajcy, położonej przy ul. Krasińskiego 34 w Komorowie, z uwagi na zachowane wartości artystyczne i naukowe.

Dom został zaprojektowany dla małżeństwa Marii i Edwarda Grabowskich, jako komponent Osiedla Spółdzielni Pracowników Banku Rolnego w ramach założenia „Miasta-Ogrodu Komorów”. Budynek stanowi unikatowy w skali miejscowości i cenny w skali kraju modernistyczny obiekt mieszkalny, wykonany przy dużym udziale budulca drzewnego, wpisujący się w zagadnienie tzw. „drewnianego modernizmu”. Dom prezentuje wysokie walory artystyczne, wynikające ze skromnej, funkcjonalnej, a zarazem wysmakowanej formy architektonicznej, w której wyraziła się indywidualność projektantów. Nawet przy obiekcie o tak kameralnej skali Lachert i Szanajca konsekwentnie i w sposób twórczy stosują język modernizmu, czytelny w racjonalnej kompozycji geometrycznej, w swobodnym układzie elewacji, podporządkowanym zasadzie asymetrii oraz w obecności tarasów na dachu.

Poza układem pomieszczeń zachowały się drewniane schody drabinowe, zespół oryginalnej stolarki drzwiowej w postaci jednoskrzydłowych drzwi żaluzjowych oraz płytowych i ramowo-płycinowych z zasuwkami i mosiężnymi klamkami, a także elementy wyposażenia: parkiety układane w jodełkę, ceramiczne płytki łazienkowe (biało-żółte „gorseciki”), dwa piece kaflowe i nieliczne przykłady ebonitowych włączników do światła.

Obiekt dokumentuje urbanistyczny rozwój Komorowa w okresie międzywojennym i współtworzy tutejszy krajobraz architektoniczny, jako jeden z bardziej interesujących wariantów wśród zróżnicowanej zabudowy jednorodzinnej miejscowości, co świadczy o wartościach naukowych budynku. Stanowi przykład łączenia tradycyjnych i nowych technologii, na które wskazuje zachowany projekt oraz obrazuje funkcjonalne i przemyślane rozmieszczenie poszczególnych pomieszczeń na niewielkiej powierzchni.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.