Murowany dwór z XIX w. zabytkiem

środa, 19 lipca 2017 10:13

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków podpisał decyzję o wpisie do rejestru zabytków murowanego dworu z ok. 1880 r., usytuowanego w miejscowości Sielec (pow. grójecki) z uwagi na posiadane wartości artystyczne i historyczne.

Pierwsze wzmianki o wsi Sielec (usytuowanej w ówczesnej gm. Rykały, pow. grójeckim) pochodzą z 1. poł. XIX w. Poza niewielką wsią liczącą mniej niż 200 mieszkańców, funkcjonował folwark. Dobra te pod koniec lat 70. XIX w. zakupił Lucjan Tąkiel, który ok. 1880 r. wzniósł w ich granicach murowany dwór, zapewne przy udziale architekta warszawskiego Wojciecha Wawrzyńca Bobińskiego –projektanta zbudowanego w tym samym czasie kościoła parafialnego w Goszczynie. Następnie przejął te majętności Gracjan Tąkiel, związany z przedsiębiorstwem „Gracjan Tąkiel i S-ka”. Rodzina Tąkielów pojawiła się w grójeckim przed poł. XIX w. Była to rodzina szlachecka pieczętująca się herbem Korczak, wzmiankowana już w 1500 r. Zamieszkiwali w Tąkielach (Tonkielach)-położonych w dawnej ziemi bielskiej (obecnie gmina Drohiczyn, pow. Siemiatycki, województwo podlaskie). Oprócz Sielca Tąkielowie nabyli majątki w Rykałach i Lisowie (ok. 1840 r.), Jastrzębi Starej (1879 r.). Do Tąkielów należała Dylówka, Brzostowiec i Trębaczew oraz bardzo krótko Tomczyce nad Pilicą. Przedstawiciele tej rodziny byli szanowanymi ziemianami i wnieśli znaczny wkład w rozwój grójecczyzny. Pozostały po nich m.in.: dwory w Sielcu, przysiółku Tąkiele, pałac w Rykałach, kaplica grobowa na cmentarzu w Przybyszewie, nagrobki na cmentarzu parafialnym w Goszczynie i przykościelnym w Lipiu.

Budynek dworu w Sielcu stanowi wartościowy przykład dworu ziemiańskiego z 2. poł. XIX w. Pomimo złego stanu technicznego i różnego rodzaju przekształceń, spowodowanych przystosowaniem obiektu do zamieszkania przez kilka rodzin, obiekt zachował autentyzm zewnętrznej formy i detalu architektonicznego, jak również oryginalnej substancji budowlanej. Obiekt wymaga prac remontowych z uwzględnieniem odtworzenia historycznych detali, usunięcia albo przebudowy wtórnych elementów.

Założenie dworsko-parkowe w Sielcu odznacza się czytelną kompozycją. Główny element założenia-dwór, choć posiada typowy repertuar rozwiązań architektonicznych, stosowanych w budownictwie dworskim w 2. poł. XIX w. charakteryzuje się oryginalnym zestawieniem form i nawiązuje do renesansowej willi Poggio-Reale, gdzie skrzydła ryzality ujmowały otwartą loggię (tutaj taras z dekoracyjnymi słupami wspierającymi dach). Stanowi przykład autentycznej architektury ziemiańskiej z tego okresu na obszarze grójecczyzny. Jest też ważnym materialnym dokumentem historii ziemiaństwa na tym terenie.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.