Willa „Irena” w Konstancinie-Jeziornie zabytkiem

czwartek, 19 kwietnia 2018 11:15

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków – Jakub Lewicki podpisał decyzję o wpisie do rejestru zabytków obiektów: willi „Irena” wraz z parterową oficyną, które znajdują się przy ul. Kraszewskiego 9 w Konstancinie-Jeziornie, z uwagi na zachowane wartości historyczne, artystyczne i naukowe.

Obiekt wzniesiony prawdopodobnie wg projektu Bronisława Colonny-Czosnowskiego, zlokalizowany w centralnej, najstarszej części Konstancina-Jeziorny, powstał dla Aleksandra Granke, w późniejszym czasie właściciela firmy „J. Kerntopf i Syn” - producenta wysokiej klasy fortepianów. Nazwa willi odnosi się z dużym prawdopodobieństwem do córki właściciela Ireny Granke. W latach 20. kolejni właściciele - rodzina Sudyków – otworzyli w willi popularny pensjonat. Ostatnią właścicielką „Ireny” była Jadwiga Konopczyńska z domu Sudyk. Pod koniec lat 50., budynki podobnie jak inne okoliczne wille weszły w skład nowo utworzonego Szpitala Chirurgii Kostnej.

Eklektyczny styl willi bazuje przede wszystkim na odwołaniach do architektury renesansowej, co uwidacznia się w obecności loggii, czy regularnego rytmu arkadowych okien w południowym aneksie-werandzie. Całość uzyskała malowniczy akcent w postaci asymetrycznie usytuowanej wieżyczki.

Budynki willi i oficyny mieszkalnej są materialnym świadectwem początków funkcjonowania letniska Konstancin, rozwijającego się od końca XIX w. Walory historyczne zespołu potwierdza też jego dawna funkcja pensjonatowa, w kwietniu 1943 r. przebywał tu i tworzył Tadeusz Gajcy, poeta „pokolenia Kolumbów”, co udokumentowano we wspomnieniach z czasów okupacji. Utrwalana tradycją nazwa willi, zachowana w inskrypcji - „WILLA IRENA 1909”, przejęta później przez pensjonat rodziny Sudyków to element charakterystyczny dla Konstancina i okolicznych letnisk, a zarazem zabieg nadający miejscu indywidualny charakter i trwale wiążący je z pierwszymi właścicielami. Malowniczo ukształtowana willa „Irena”, o nieregularnej bryle urozmaiconej wieżycą, gankami i tarasami, prezentuje wysokie wartości artystyczne. Każda z elewacji zyskała odrębny charakter, składając się na oryginalnie skomponowaną, efektowną całość. Jako budowla w typie willi podmiejskiej z elementami wywiedzionymi ze stylów historycznych, prezentuje wartości naukowe, stanowiąc reprezentatywny przykład budowli charakterystycznej dla krajobrazu architektonicznego luksusowego letniska i uzdrowiska, jakim był w swych początkach Konstancin. Towarzysząca willi niewielka oficyna o zgrabnej bryle ma dobre proporcje, skromny detal i regularny rytm otworów urozmaicony okienkiem witrażowym, a jej skromna, w nieznacznym stopniu przekształcona forma, stanowi cenne uzupełnienie architektury budynku głównego, korespondując z jego rozwiązaniami. Położona w bezpośrednim sąsiedztwie willi świadczy o dawnym sposobie zagospodarowania rozległych posesji w letnisku Konstancin.

Postępowanie wszczęto na wniosek organizacji społecznej Towarzystwo Miłośników Piękna i Zabytków Konstancina im. Stefana Żeromskiego.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

< Poprzednia		Następna >