Willa Jukawa w Podkowie Leśnej w rejestrze zabytków

piątek, 21 grudnia 2018 14:36

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków – Jakub Lewicki wpisał do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego budynek Willi „Jukawa”, położony przy ul. Parkowej 19 w Podkowie Leśnej.

Pensjonat „Jukawa” wzniesiony został w 1928 r. według projektu architekta Rzepeckiego. Nieruchomość należy do pierwszych stu domów wybudowanych w Podkowie Leśnej przed 1930 r. Budynek był przeznaczony na pensjonat letni, do wybuchu wojny działała w nim również kawiarnia. Po wyzwoleniu miejscowości spod okupacji hitlerowskiej mieściło się w nim także Państwowe Gimnazjum i Liceum, funkcjonujące do 1948 r. Gdy szkołę przeniesiono na ulicę Błońską, w „Jókawie” umieszczono bursę dla chłopców, wśród których znaleźli się również walczący w AK i Powstaniu Warszawskim.

Budynek wzniesiony jest w charakterystycznym dla drewnianych obiektów letniskowych, eklektycznym, malowniczym stylu z elementami architektury dworkowej, a także zakopiańskiej. Bryła jest zróżnicowana, parterowa z dwukondygnacyjną partią środkową krytą wysokim, półszczytowym dachem od strony wschodniej. W centralnej części budynku, w dachu łamanym polskim, który urozmaicony jest wstawkami i facjatami, znajduje się użytkowe poddasze. Mocno wysunięte okapy zadaszenia wsparte są na wysuniętych belkach stropowych o profilowanych zakończeniach.

Willa posadowiona jest na murowanych ławach fundamentowych, ściany nośne i konstrukcyjne wzniesione zostały w konstrukcji szkieletowej. Od zewnątrz szalowane są one deskami malowanymi na zielono, od wewnątrz tynkowane oraz szalowane w całości bądź częściowo, niekiedy z dekoracyjnymi, drewnianymi listwami podsufitowymi na ścianach.

Po stronie wschodniej posiada przeszkloną werandę, po zachodniej podcień ujmujący również naroże budynku, wsparty na zwężających się w części środkowej podporach z dekoracyjnie wykonanymi mieczami. Balustrada podcienia jest drewniana, ażurowa, wypełniona płaskimi tralkami. W górnej części balustrady zaprojektowano drewniane, geometrycznie dekorowane kwietniki. Na ganek prowadzą od frontu jednobiegowe schody, rozszerzające się wachlarzowo ku dołowi i ujęte murkami policzkowymi oraz schody boczne, od strony zachodniej z betonową balustradą tralkową. Na wysokości trzeciej osi w partii poddasza usytuowano facjatę z głęboką loggią zwieńczoną półszczytem dekorowanym ozdobnie profilowanymi ramami skrzyżowanymi w górnej części śparogów.

W budynku zachowały się liczne egzemplarze zachowanej w bardzo dobrym stanie oryginalnej stolarki drzwiowej i okiennej o zróżnicowanych formach i konstrukcjach. Ważnymi, zachowanymi elementami wystroju wnętrza są trzy piece z ozdobnych kafli z m.in. wyraźnymi motywami secesyjnymi oraz drewniane schody.

Budynek posiada niewątpliwe wartości artystyczne i historyczne umożliwiające objęcie go ochroną poprzez indywidualny wpis do rejestru zabytków nieruchomych. Przede wszystkim dawny pensjonat stanowi cenny relikt budownictwa letniskowego Podkowy Leśnej o cechach budownictwa podhalańskiego z elementami secesji. Szczególna wartość willi wynika również z zachowania w bardzo dużym stopniu i dobrym stanie oryginalnej substancji i formy architektonicznej wraz z pierwotnym układem pomieszczeń, detalami wystroju elewacji i wnętrz, stolarką okienną i drzwiową oraz elementami wyposażenia.

< Poprzednia		Następna >