Najstarsza część cmentarza rzymsko-katolickiego w Cerekwi w pow. radomskim w rejestrze zabytków

poniedziałek, 16 grudnia 2013 11:37

Cmentarz został założony w pierwszej połowie XIX wieku przez księdza Stanisława Kostkę Korffa – proboszcza cerekiewskiego w latach 1818-1854. Nekropolia jest usytuowana przy drodze Cerekiew-Radom, około 400 metrów na wschód od kościoła parafialnego. Jej najstarsza część znajduje się po zachodniej stronie. Układ przestrzenny został zachowany, wyznaczający pierwotne ciągi komunikacyjne oraz kierunki usytuowania grobów. Przedmiotowy teren od zachodu ogranicza aleja północ-południe na osi bramy z 1903 roku. Od zachodu jest zlokalizowana centralnie neogotycka kaplica, wzniesiona w drugiej połowie XIX wieku, wzniesiona w drugiej połowie XIX wieku dla rodziny Pietrzykowskich. Wewnątrz kaplicy zachował się ołtarz drewniany oraz tablice epitafijne. Na cmentarzu znajduje się wiele historycznych nagrobków wolnostojących, grobowców i płyt nagrobnych. Pochodzą z XIX wieku i połowy XX wieku. Najstarszym grobowcem jest nagrobek Eleonory Storc z 1836 roku. W sumie zaewidencjonowano 31 zabytkowych obiektów. Prezentują różne typy: płaskorzeźbione stele, krzyże na cokole, pnie drzew na skale, rzeźby figuralne itp. Cenne są zwłaszcza trzy nagrobki, wspomniany już nagrobek z 1836 roku, nagrobek Celiny Rutkowskiej z 1847 roku oraz Agnieszki Targowskiej z 1862 roku. Wykonane zostały w stylu neoklasycystycznym, czerpiącym z form antycznych. Pierwszy z wymienionych ma formę cippusa, drugi sarkofagu, trzeci obelisku. Wśród pozostałych XIX-wiecznych na uwagę zasługuje nagrobek rodziny Czaplińskich z 1889 roku w formie monumentalnego krzyża na cokole, nagrobek ks. Gajewicza w formie architektonicznej steli oraz żeliwny nagrobek Strzemboszów. Najcenniejsze nagrobki XX-wieczne to: nagrobek Janeczka Marciniaka z 1921 roku z figurką leżącego chłopca, nagrobek Ludwika Stępniewskiego z 1920 roku z figurą Chrystusa, Freitaga z 1908 roku z kolumną. Dominują nagrobki wykonane z piaskowca, w tym jeden z czerwonego (grobowiec rodziny Lewandowskich z 1919 roku) oraz jeden żeliwny. Na kilku nagrobkach pojawiają się inskrypcje z nazwiskami kamieniarzy: L.Staniszewski i Hebdzyński z Radomia. Cmentarz rzymsko-katolicki w Cerekwi, a zwłaszcza jego najstarsza część stanowi bezcenny dokument dziejów parafii i miejscowości.