Najstarsza część cmentarza rzymsko-katolickiego w Głowaczowie w rejestrze

środa, 07 maja 2014 11:37

Najstarsza część cmentarza rzymsko-katolickiego w Głowaczowie (pow. kozienicki) została wpisana do rejestru zabytków.

Wpisem objęto najstarszą część cmentarza (południowo-zachodnią) w granicach zewnętrznych muru ogrodzenia, ograniczoną od wschodu drogą, boczną alejką – prostopadłą do alei głównej, układ przestrzenno-komunikacyjny, bramę główną z 1911 roku, kaplicę Cecylii Dobieckiej z drugiej połowy XIX wieku, kwaterę żołnierzy poległych w 1939 roku, nagrobki i płyty nagrobne sprzed 1950 roku.

Cmentarz został założony w pierwszej połowie XIX wieku. Najbardziej wartościowa pod względem przestrzennym, artystycznym i historycznym jest jego część południowa-zachodnia. Zachowało się wiele cennych nagrobków z XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku, prezentujących różne typy: płyta nagrobna, krzyż na cokole, figura na cokole, obelisk na cokole, pień drzewa, stela, płyta nagrobna. Przeważnie są wykonane z piaskowca, ale występują również granitowe, marmurowe i żeliwne. Wśród pochowanych na cmentarzu znajdują się osoby zasłużone dla Głowaczowa: powstańcy, żołnierze, miejscowi księża, dziedzice Głowaczowa i Leżenic (rodzina Boskich, Ostrorogów). Najstarszy jest murowany nagrobek Barbary i Andrzeja Boskich z pierwszej połowy XIX wieku w formie krzyża na cokole. Na szczególną uwagę zasługują: żeliwny nagrobek ks. Władysława Barcińskiego z 4 ćw. XIX wieku, piaskowcowy nagrobek rodziny Boskich przedstawiający figurę Matki Boskiej na cokole z 3 ćw. XIX wieku, nagrobek Barbary Boskiej z początku XX wieku w formie krzyża-steli, wykonany z czerwonego piaskowca, granitowy nagrobek Henryka Ostroroga z początku XX wieku z oryginalnie ukształtowanym obeliskiem oraz nagrobek Karola Dunin Wąsowicza z 4 ćw. XIX wieku w formie steli architektonicznej z piaskowca. Wiele nagrobków posiada ślady postrzałów, powstałe we wrześniu 1939 roku w trakcie „bitwy o Głowaczów”. Po stronie północnej od alei głównej znajduje się zbiorowa kwatera Żołnierzy Polskich 13 Dywizji Piechoty Strzelców Kresowych, poległych podczas II wojny światowej 9-10 września 1939 roku.

Najstarsza część cmentarza zajmuje eksponowane stanowisko w krajobrazie kulturowym. Stanowi materialny dokument dziejów parafii i miejscowości, tym cenniejszy, że z powodu działań wojennych w latach 1939-45, zniszczonych zostało wiele historycznych obiektów w Głowaczowie.