Otwarcie Zespołu Pałacowo-Parkowego w Sannikach

wtorek, 23 września 2014 12:20

Rafał Nadolny – Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków i Ewa Jaszczak – Kierownik Delegatury WUOZ w Płocku wzięli udział w otwarciu Zespołu Pałacowo-Parkowego im. Fryderyka Chopina w Sannikach, które odbyło się 20 września 2014 roku.

Wydarzenie rozpoczęło się od mszy świętej w miejscowym kościele parafialnym. W dalszej części odbył się koncert chopinowski, była możliwość zwiedzania pałacu oraz obejrzenia spektaklu „Chopin światłem malowany” – gra świateł i muzyki, połączona z historią pałacu i pobytem Chopina w Sannikach, wystąpił Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Sanniki” oraz Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze”. Uroczystości zakończyło włączenie reflektora, symbolizującego bezpieczną przystań dla artystów i twórców i koncert Stanisława Soyki z zespołem.

Sanniki nieodłącznie kojarzone są z pobytem Fryderyka Chopina w sierpniu 1828 roku – wielki kompozytor miał wówczas 18 lat i spędzał wakacje u swego szkolnego przyjaciela Konstantego Pruszaka. Pałac w Sannikach położony jest w centrum wsi gminnej Sanniki, w otoczeniu parku krajobrazowego, przy trasie wiodącej z Płocka do Sochaczewa, w sąsiedztwie kościoła parafialnego. W literaturze pałac w Sannikach, w większości opracowań, datowany był na 1880 lub, częściej, na rok 1910. Pojawiały się również hipotezy, że pałac mógł w części powstać jeszcze za czasów Pruszaków, więc w końcu XVIII lub w I połowie XIX wieku. Dzieje dóbr w ostatnich dwustu latach przedstawiane były w sposób następujący: Pruszakowie, zarządcy dóbr Sanniki od roku 1789, wykupili je w 1834 roku; w 1858 Aleksander Ksawery Pruszak sprzedał majątek wraz z cukrownią Seligowi Natansohnowi, a w 1909 roku własność otrzymał Stefan Dziewulski, jako część posagu swej żony Antoniny Marii z Natansonów.

W latach 2011 – 2012 przeprowadzono w zabytkowym zespole pałacowo - parkowym w Sannikach prace rewaloryzacyjne. Rewaloryzacja, połączona z adaptacją na Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina, została sfinansowana przez Zarząd Województwa Mazowieckiego oraz Urząd Gminy w Sannikach, w ramach projektu dofinansowanego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013, Działanie 6.1. „Kultura”. Pracom rewaloryzacyjnym, już od etapu projektowania, towarzyszyły badania konserwatorskie - dzięki nim zbliżyliśmy się do prawdy o wyglądzie obiektu z czasów pobytu w nim Chopina. Badania te rozpoczęły się w 2007 roku i już na ich początku odnaleziono dokument historyczny, który zelektryzował badaczy i rozbudził nadzieje na wielkie historyczne odkrycia. Był to opis pałacu w Sannikach z roku 1853, zamieszczony w księdze hipotecznej dóbr Sanniki przechowywanej w Archiwum Państwowym w Płocku. Z opisu tego wynika, że obiekt ten w połowie XIX wieku wyglądał prawie identycznie, jak w czasach nam współczesnych. I to był początek – od tego momentu i dokumenty historyczne i sam pałac zaczęły zdawać relację z tego, co tak naprawdę działo się w Sannikach. Poznaliśmy prawdziwą historię dóbr sannickich i pałacu – etapy jego przekształceń, wygląd w poszczególnych fazach, dekoracje architektoniczne i malarskie. Nowe ustalenia dotyczące historii dóbr Sanniki; badania architektoniczne Jacka Gzowskiego oraz badania nowoodkrytych polichromii wnętrza Agnieszki Wielochy, zmieniły stan wiedzy znany z literatury.

Niewiele mamy w kraju pamiątek po Fryderyku Chopinie. W zasadzie wszystkie zabytki na Mazowszu – z Żelazową Wolą, Brochowem, obiektami warszawskimi – są „kreacjami konserwatorskimi” lub zostały odbudowane po zniszczeniach II wojny światowej. Pałac w Sannikach, w świetle dokonanych odkryć, jawi się jako jedyny na Mazowszu chopinowski obiekt w pełni autentyczny.

Do swojej notatki wykorzystałam fragment tekstu Doroty Zaremby „Odzyskana historia pałacu w Sannikach”, który ukaże się niebawem w najnowszym Roczniku Konserwatorskim MWKZ.