Kamienica przy Koszykowej 24 w Warszawie zabytkiem

piątek, 09 stycznia 2015 10:54

Kamienica (budynek frontowy wraz z oficyną), wzniesiona w latach 1900-02 została wpisana do rejestru zabytków.

Jest ona dziełem wybitnego architekta – Juliusza Dzierżanowskiego dla Apolinarego Szymborskiego. W swoich dziełach architektonicznych, zwłaszcza późniejszych, elementy historyzujące łączył z nowoczesnymi, co owocowało pewną lekkością stylu, dodatkowo stosował dowcipną inwencję, która w przypadku tej kamienicy wyraziła się humorystycznym przedstawieniem nietoperzy na elewacji budynku.

Obiekt jest przykładem kamienicy czynszowej z przełomu XIX i XX wieku, reprezentującej ówczesne cechy architektury wielkomiejskiej. Posiada wartości artystyczne. Ze swoim bogatym, zindywidualizowanym eklektyczno-secesyjnym wystrojem architektonicznym wyróżnia się spośród okolicznej zabudowy tej części miasta. Harmonijnie zaprojektowane fasady z rytmem powtarzających się elementów charakteryzuje elegancka forma i wystrój. Bogatą artykulację architektoniczną w postaci boniowanej partii cokołowej, ornamentu geometryczno-roślinnego, dekoracyjnego opracowania otworów okiennych zwieńczonych naczółkami i podkreślonymi parapetami, dopełniają balkony wsparte na ozdobnych konsolach.

Elementy dekoracji historyzującej uzupełniają motywy secesyjne: płaskorzeźba nietoperza z rozpiętymi wachlarzowo skrzydłami, wyobrażenie słońca, głowice pilastrów w formie główek kobiecych oplecionych liśćmi i kwiatami. Wysokiej klasy dekoracja reprezentacyjnej klatki schodowej (dostępna od podwórza) również odzwierciedla cechy stylu secesyjnego, uzewnętrznionego w płynnych, falistych liniach oraz abstrakcyjnej i roślinnej ornamentyce. Zarówno dekorację sztukatorską, jak i elementy zdobnicze zaliczyć można do jednych z najlepiej zachowanych detali secesyjnych w Warszawie.
Na uwagę zasługuje wysoki stopień zachowania pierwotnego wyposażenia: stolarki, balustrad, a także posadzek, parkietów oraz pieców kaflowych.

Kamienica posiada niewątpliwą wartość naukową, stanowiąc element autentycznej, historycznej tkanki miejskiej wpływającej na charakter i krajobraz dwóch z ważniejszych, reprezentacyjnych ulic Warszawy – Koszykowej i Mokotowskiej. Wartość naukowa wynika z zachowania oryginalnej formy i substancji – kamienica przetrwała działania II wojny światowej. Budynek jako przykład adaptacji narożnej działki na potrzeby zabudowy czynszowej, z oryginalnymi rozwiązaniami materiałowymi i konstrukcyjnymi oraz wyposażeniem, dokumentuje ówczesne rzemiosło i techniki budowlane oraz kulturę materialną miasta.

Warto wspomnieć, że w kamienicy mieściła się pracownia malarska Konrada Krzyżanowskiego – wybitnego malarza z początku XX wieku i jego żony Michaliny Krzyżanowskiej – znanej pejzażystki. Atelier malarskie działało w tym miejscu przez 75 lat.