Cmentarz w Wyśmierzycach zabytkiem

środa, 30 grudnia 2015 09:59

Cmentarz rzymskokatolicki z 1. ćwierci XIX w., zlokalizowany w Wyśmierzycach (pow. białobrzeski) został wpisany do rejestru zabytków z uwagi na zachowane wartości historyczne i artystyczne, stanowiąc cenny dokument dziejów parafii i miejscowości.

Wpisem objęto: układ przestrzenno-komunikacyjny, kaplicę cmentarną w granicach posadowienia fundamentów w zakresie bryły, gabarytu, ścian obwodowych, oraz najcenniejsze nagrobki i płyty nagrobne sprzed 1960 r., wymienione w wykazie do decyzji.

Układ przestrzenny jest czytelny i zachował się bez większych zmian od XX w. Drewniana kaplica stanowi historyczny element przestrzenny i kompozycyjny założenia. Na terenie cmentarza zachowało się wiele cennych nagrobków. Prezentują różne typy: krzyż na cokole, krzyż na skałkach, płyta nagrobna, płaskorzeźbiona stela. Wykonane zostały głównie z piaskowca. W jednym przypadku występuje żeliwo. Najstarsze pochodzą z 2 poł. XIX w. Szczególnie interesującymi obiektami są: nagrobek Antosia Kawińskiego z pocz. XX w. w formie neogotyckiej kapliczki z figurą Matki Boskiej, nagrobek Ignacego Bielskiego z 4. ćw. XIX w. w formie krzyża na skałkach, nagrobek Kawińskich z 1. ćw. XX w. wykonany z czerwonego piaskowca w formie krzyża. Na wielu nagrobkach widnieją nazwiska kamieniarzy: J. Staniszewskiego z Radomia, L. Staniszewskiego z Radomia, F. Hebdzyńskiego z Radomia, Piwnik z Kunowa, Cz. Sas z Nowego Miasta. Na cmentarzu pochowani są m.in. proboszczowie parafii w Wyśmierzycach, mieszczanie, właściciele ziemscy.

Wykaz najcenniejszych nagrobków.