Garbarnia „Praca” w Radomiu zabytkiem

piątek, 18 sierpnia 2017 10:21

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków – Jakub Lewicki podpisał decyzję o wpisie do rejestru zabytków historycznego zespołu budowlanego dawnej garbarni „Praca”, złożonego z głównego budynku dawnej garbarni i komina dawnej ciepłowni, z przełomu XIX i XX w., zlokalizowanego przy ul. Warszawskiej w Radomiu z uwagi na zachowane wartości historyczne i artystyczne. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Budowę zakładów garbarskich w dzielnicy Obozisko w Radomiu rozpoczął Józef Samsonowski w 1897 r. Wzniesiono dwukondygnacyjny, murowany budynek z cegły, z dekoracyjnie ukształtowaną elewacją wschodnią. Następnie wzniesiono budynek ciepłowni (obecnie nieistniejący) wraz z ceglanym kominem. Po uruchomieniu garbarni produkowano skóry podeszwowe na rynek wewnętrzny oraz na eksport m.in. do Francji i na Bliski Wschód. Nie można jednoznacznie stwierdzić, kto zaprojektował garbarnię przy ul. Warszawskiej. Prof. arch. Andrzej Kadłuczka wskazuje na radomskiego technika miejskiego Henryka Nowakowskiego, autora projektu garbarni przy ul. Garbarskiej 27 w Radomiu.

Stan zachowania obiektów jest bardzo zły, jednak mimo tego budynek główny garbarni i komin dawnej ciepłowni zachowały autentyzm formy i detalu architektonicznego, jak również oryginalnej substancji budowlanej.

Zespół budowlany jest przykładem stosowania rozwiązań budowlanych oraz detalu o oszczędnych, historyzujących formach typowych dla budownictwa przemysłowego przełomu XIX i XX w., tworzących oryginalny zestaw form. Jest ważnym dokumentem historii rozwoju radomskiego garbarstwa, zwłaszcza, że niewiele historycznych i nieprzekształconych obiektów garbarskich zachowało się w Radomiu, który był dużym ośrodkiem tej gałęzi przemysłu.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.