Dawny Dom Turysty PTTK w Płocku zabytkiem

poniedziałek, 27 sierpnia 2018 15:52

Jakub Lewicki – Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków dawny Dom Turysty PTTK w Płocku, obecnie Hotel Starzyński, wzniesiony w l. 1959 - 62, wg projektu architekta i historyka sztuki Marka Leykama, położony w Płocku, przy ul. Piekarskiej 1, z uwagi na zachowane wartości historyczne i naukowe. Wpisem objęto elementy konstrukcyjne, klatkę schodową ze świetlikiem oraz ceramiczną mapę plastyczną.

W swojej pierwotnej, modernistycznej formie obiekt posiadał unikatową wartość architektoniczną. Za ogólną zasadę kompozycji przyświecającą architektowi, uznano zaprojektowanie obiektu o prostej, blokowej bryle z wąską i wyeksponowaną ścianą południową, potraktowaną jako jeden element o widokowym charakterze. Zgodnie z powyższymi założeniami zaprojektowano „dom turystyczny”, w którym oprócz pomieszczeń sypialnych dla 118 osób (pokoi 2-3 i 12-osobowych) znajdowały się kluby, kawiarnia na 64 osoby, mieszkanie dozorcy, administracja i inne usługi (pralnia, kotłownia, garaż). Wnętrza zostały powiązane z zielenią otoczenia poprzez przeszklone tafle ścian i tarasy.

Istotnymi elementami w płockim domu wypoczynkowym były dzieła plastyczne, w tym barwne i niezwykle popularne w tym czasie mozaiki. Znany warszawski artysta Lech Grześkiewicz, zaprojektował i wykonał w hallu podłogę z porcelitu o abstrakcyjnych motywach, ozdoby ceramiczne w czytelni (fajansowe figurki) i w kawiarni (te ostatnie wspólnie z żoną Heleną) oraz detal elewacji południowej (porcelitową pionową ściankę okna piętra). Ceramiczną mapę plastyczną, obecnie umieszczoną w hallu wejściowym, opracowały i wykonały plastyczki: Ewa Kochowa i Wanda Manteuffel. Ponadto, wnętrza zdobiły tkaniny drukowane na płótnie przez spółdzielnię „Ład” według projektów ze szkoły zakopiańskiej, wykonanych pod kierunkiem prof. Antoniego Kenara. Jedynym zachowanym elementem pierwotnego wyposażenia wnętrza jest konstrukcja klatki schodowej wraz z metalową balustradą i doświetlającym bębnem w stropodachu.

Dawny Dom Turysty PTTK w Płocku jest jedną z ciekawszych realizacji w obrębie architektury wypoczynkowej nurtu powojennego modernizmu. MWKZ doceniając znaczenie budynku dla historii architektury - zarówno w skali kraju, jak i miasta oraz rolę, jaką przez ostatnie dziesięciolecia pełnił w panoramie Płocka, wpisał pozostałe w stanie oryginalnym nośniki pierwotnej koncepcji architektonicznej budynku - jego elementy konstrukcyjne: ławy fundamentowe, stropy kondygnacji, poprzeczne ściany konstrukcyjne, elementy żelbetowej konstrukcji wsporników, ściany szczytowe na piętrze elewacji północnej i południowej oraz stropodach. Wpisem objęto także główną klatkę schodową żelbetowo – płytową z metalową balustradą i świetlikiem dachowym w formie latarni oraz ceramiczną mapę plastyczną (o wymiarach 2x4m), umieszczoną pierwotnie w dawnej kawiarni, a obecnie przeniesioną do hallu wejściowego. Mimo znacznych przekształceń hotel posiada niepodważalną wartość dokumentacyjną, jako materialny relikt pierwotnej koncepcji architektonicznej i dokument koncepcji zabudowy skarpy z przełomu lat 50. i 60. ubiegłego stulecia.

Z uwagi na skalę rozbudowy budynku od strony zachodniej, liczne modyfikacje obrysu ścian zewnętrznych parteru oraz zupełną przebudowę jego wnętrz, objęcie ochroną całego budynku poprzez wpis do rejestru zabytków byłoby, zdaniem Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Warszawie (o opinię którego zwracał się MWKZ), działaniem nieadekwatnym do wartości zabytkowych i poziomu zachowania jego oryginalnej formy architektonicznej.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zdjęcia archiwalne pochodzą z miesięcznika Architektura nr 4, 1962 r.

< Poprzednia		Następna >