Kamienica przy Koszykowej 49A w Warszawie w rejestrze zabytków

piątek, 15 listopada 2013 16:34

Obiekt (budynek frontowy wraz z oficynami i terenem posesji), wzniesiony w latach 1893-94 dla Henryka Kocha, położony w Warszawie przy ulicy Koszykowej 49A, z uwagi na zachowane wartości naukowe został wpisany do rejestru zabytków.

Jest przykładem XIX-wiecznej kamienicy mieszczańskiej przeznaczonej dla klasy średniej. Choć pozbawiony wyróżniających walorów artystycznych, nie można odmówić jego architekturze wartości zabytkowych, istotnych dla tkanki miasta i stanowiących o jego krajobrazie kulturowym. Forma zewnętrzna oraz detal architektoniczny są świadectwem dawnego sposobu budowania, wspieranego przez współczesne techniki. Wnętrze obrazuje charakterystyczny dla przełomu wieków sposób rozplanowania ze zróżnicowaną strukturą lokali układem komunikacyjnym, rozdzielającym drogę reprezentacyjną od przeznaczonej dla służby. Ciekawy jest układ sprzężonych klatek schodowych, który przyciąga niezwykłym efektem przenikania przestrzeni. Tym, co nadaje kamienicy wyjątkowe znaczenie jest kontekst miejsca. Budynek ukryty za monumentalnymi gmachami MDM wraz z przylegającymi zabudowaniami oficyny kamienicy numer 51, jest ostatnim ocalałym reliktem przedwojennego przebiegu ulicy Koszykowej w zachodniej części dzisiejszego Placu Konstytucji, zaś budynek frontowy jedynym (poza gmachem Wydziału Architektury) wyznacznikiem dawnej pierzei ulicy między Marszałkowską a Lwowską. Należy podkreślić, że historyczny przebieg ulicy Koszykowej współtworzy zabytkowe, podstawowe dla urbanistyki Warszawy założenie Osi Stanisławowskiej, a teren posesji jest świadectwem dawnych podziałów własnościowych.
Kamienica jest świadkiem historii także przez autentyzm substancji, jako jedna z nielicznych zachowała dach. Przetrwała II wojnę światową, czego śladem są uszkodzenia tynku w postaci śladów po kulach i pociskach oraz pochodząca z tego samego okresu podwórzowa kaplica, która według przekazów ma związek z mogiłą powstańczą. Te znaki, nacechowane wartością emocjonalną, zaliczyć należy do ginących śladów historii w zrujnowanym kiedyś mieście. Z konserwatorskiego punktu widzenia mają one istotne znaczenie dla tożsamości Warszawy i są warte zachowania i ochrony.
Warto dodać, że w większości mieszkań zachował się rozkład wnętrz z czasu budowy, a w części z nich elementy pierwotnego wykończenia i wyposażenia, takich jak: większość drzwi wewnętrznych, stolarka skrzynkowa typu polskiego w oknach, kilka pieców kaflowych i parkiety.