5 listopada w Szydłowcu na Rynku Wielkim odbyło się uroczyste odsłonięcie zrekonstruowanej rzeźby mieszczki. Honorowy Patronat nad uroczystością objęła Barbara Jezierska Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków oraz Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego.
Dawny pomnik mieszczki szydłowieckiej pochodzi najprawdopodobniej z okresu pierwszych Radziwiłłów. Mieściła się na nim figura kobiety, na platformie z balustradą. Później została użyta jako nagrobek ks. Straszaka na cmentarzu parafialnym. Teraz można ją podziwiać na Rynku Wielkim w Szydłowcu.



Monika Dziekan
Rzecznik MW Konserwatora Zabytków

Barbara Jezierska Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisała do rejestru zabytków cmentarz mauzoleum ofiar terroru hitlerowskiego z lat 1939-1941 założony w 1948 r.,  wg projektu Romualda Gutta i Ewy Śliwińskiej położony w Palmirach w Nowym Dworze Mazowieckim.

Cmentarz został założony w 1948 r. w miejscu egzekucji ofiar terroru hitlerowskiego pomordowanych w okresie od 14.12.1939 r. do 17.08.1941 r. W 21 egzekucjach na palmirskiej polanie rozstrzelano łącznie ponad 1700 Polaków i Żydów. Ofiary to głównie więźniowie Pawiaka, ludzie cieszący się prestiżem w społeczeństwie: najaktywniejsi przedstawiciele życia politycznego, społecznego i kulturalnego, uczestnicy konspiracji, harcerze. Ludzie, których Niemcy, ze względu na ich pozycję, uznali za potencjalnych przywódców Polski Podziemnej,
a więc za szczególnie niebezpiecznych. Masowe, potajemne egzekucje miały charakter typowo eksterminacyjny. Wśród zamordowanych byli m.in. marszałek Sejmu II RP Maciej Rataj, wiceprezydent Warszawy Jan Pohoski, olimpijczyk Janusz Kusociński.

Na utworzonym w 1948 r. cmentarzu-mauzoleum spoczęły ostatecznie szczątki 2115 ofiar, ekshumowane z miejsca egzekucji w Palmirach a także innych punktów w Puszczy Kampinoskiej i w Lasach Chojnowskich. Do tej pory zidentyfikowano 577 zamordowanych.

Cmentarz został zaprojektowany przez architekta Romualda Gutta i rzeźbiarkę Ewę Śliwińską,  na planie prostokąta, z podłużnym układem  30-stu wąskich kwater.  Nagrobki otrzymały jednolitą formę niskich betonowych krzyży, bądź stojących płyt zamkniętych półkoliście - nawiązujących kształtem do macewy, za wyjątkiem nagrobków Janusza Kusocińskiego (nagrobek złożony z dwóch prostokątnych płyt marmurowych), Macieja Rataja (nagrobek w formie drewnianej kapliczki) oraz Mieczysława Niedziałkowskiego (nagrobek w formie tumby- kamiennej skrzyni ozdobnej), zlokalizowanych w osobnej kwaterze w centralnej części cmentarza.

Cmentarz posiada szczególną wartość historyczną jako miejsce kaźni i pochówku ofiar terroru hitlerowskiego. Na przedmiotowej nekropolii pochowani zostali przedstawiciele ówczesnej elity społecznej i politycznej Rzeczpospolitej. Należy podkreślić ponadto walor estetyczny cmentarza, który  zaprojektowany  został przez znanego  warszawskiego architekta.

pobierz załącznik

Monika Dziekan
Rzecznik MW Konserwatora Zabytków

Od 3 listopada przez najbliższe trzy tygodnie w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego
przy ul. Jagiellońskiej 26 będzie można oglądać wystawę kronik wykonanych przez uczniów szkół gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych w ramach I edycji konkursu Zabytki Mazowsza, zorganizowanego przez Barbarę Jezierską 
Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Konkurs „Zabytki Mazowsza” został zainicjowany przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w listopadzie 2008 r. Uczniowie mieli za zadanie wykonać kronikę zabytku znajdującego się w pobliżu ich szkoły, bądź miejsca zamieszkania. Do udziału w konkursie zgłosiło się 56 szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z całego Mazowsza. Uczniowie wykonali 111 kronik: w formie pisanej, w formie drukowanej, w formie plansz i plakatów,  prezentacji multimedialnych, a także składające się z kilku form prezentacji.
Spośród nadesłanych prac komisja konkursowa wyłoniła 38 zwycięzców.

Po zakończeniu  zostaną przekazane do jednej z warszawskich bibliotek, gdzie będą służyły jako pomoce naukowe dla młodzieży.


Monika Dziekan
Rzecznik MW Konserwatora Zabytków