Dawna fabryka mydeł, perfum i kosmetyków pod ochroną konserwatora

czwartek, 06 sierpnia 2009 01:08

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Barbara Jezierska wpisała do rejestru zabytków zespół budowlany wraz z terenem posesji, złożony z kamienicy oraz trzech oficyn, mieszczący się przy ul. Stalowej 34 na warszawskiej Pradze. W jednej z oficyn mieściła się dawniej fabryka mydeł toaletowych, perfum i kosmetyków „Florange”.

Zespół powstał najprawdopodobniej w latach 1890 – 1910. W jego skład wchodzą: budynek frontowy z bramą wjazdową od ulicy Stalowej, dwie oficyny mieszkalne oraz oficyna poprzeczna (pofabryczna). Z oryginalnych elementów wystroju kamienicy zachowały się żeliwne balkony z balustradami oraz detal architektoniczny zachowany w znacznym stopniu na fasadzie budynku, a we wnętrzu obiektu również klatka schodowa i częściowo stolarka okienna oraz drzwiowa.
Po I wojnie światowej w budynku oficyny pofabrycznej działał zakład „Florange” produkujący mydła toaletowe, perfumy i kosmetyki. W 1932 roku miasto wydzierżawiło obiekt z przeznaczeniem na siedzibę koedukacyjnej szkoły powszechnej nr 44. Po 1945 roku  przekształcono go do funkcji mieszkaniowych.
O wartości architektonicznej zespołu zabudowań decyduje przede wszystkim dekoracja plastyczna fasady kamienicy głównej z zachowanym bogatym detalem architektonicznym oraz zachowane elementy pierwotnego wystroju klatek schodowych. Omawiany zespół stanowi bardzo dobrze zachowany fragment przedwojennej zabudowy Nowej Pragi, świadczący o charakterze tej przestrzeni urbanistycznej, gdzie zabudowa mieszkalna sąsiadowała z fabryczną.


Monika Dziekan
Rzecznik MW Konserwatora Zabytków

Kolejny zabytek, przy Moniuszki 8, 29.07.2009 r.

czwartek, 30 lipca 2009 04:28

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Barbara Jezierska decyzją z dnia 28 lipca 2009 r. wpisała do rejestru zabytków gmach dawnego Włoskiego Towarzystwa Ubezpieczeń Riuniona Adriatica di Sicurta, położony w Warszawie przy
ul. Moniuszki 8.



Gmach został wzniesiony w latach 1928-1930, wg projektu Edwarda Zachariasza Ebera i odbudowany po 1945 r. Na paterze oraz w dwóch kondygnacjach piwnic pomieszczenia od 1931 r. mieściła się restauracja-dancing ?Adria?, jej przedwojenny wystrój projektował zespół: Edward Z. Eber, Jerzy Gelbard, Roman i Grzegorz Sigalinowie oraz Edward Seidenbeutel. Restauracja "Adria" wznowiła swoją działalność w 1973, jej obecne wnętrza projektowali Wacław Zarębski, Andrzej Darski, Henryk Dąbrowski i Marta Leśniowska. Pomieszczenia naziemnych kondygnacji budynku pełnią obecnie funkcję biurową i posiadają współczesny wystrój.

W wyniku działań wojennych pierwotny budynek Riuniona Adriatica di Sicurta uległ zniszczeniu, po roku 1945 rozebrano skrzydła oficyn bocznych i tylnych. Główny Gmach Towarzystwa Ubezpieczeniowego został odbudowany po 1960 r., w sposób bardzo zbliżony do oryginału, przekształceniu uległa jedynie bryła obiektu poprzez dobudowanie jednej kondygnacji. Z wystroju oryginalnego zachowały się prawdopodobnie rzeźby lwów znajdujące się na fasadzie dłuta Mieczysława Lubelskiego.

Obok wartości artystycznych, budynek posiada również wartość historyczną. W gmachu była siedziba najbardziej eleganckiej restauracji przedwojennej Warszawy ? ?Adria?. Pełniła ona rolę ważnego centrum kulturalnego na mapie stolicy. Stałymi bywalcami ?Adrii? były wybitne osobowości ówczesnego świata polityki, kultury i sztuki, koncertowali tu m.in.: Jerzy Petersburski, Artur Gold i Hanka Ordonówna. Częstym bywalcem restauracji był również adiutant marszałka Piłsudskiego, generał Bolesław Wieniawa-Długoszowski.

Na uwagę zasługuje również fakt, że gmach przy ul. Moniuszki 8 pełni funkcję związaną z ubezpieczeniami społecznymi nieprzerwanie od momentu swego powstania, aż do chwili obecnej. Przed wojną jako siedziba włoskiego Towarzystwa Ubezpieczeń Riuniona Adriatica di Sicurta, a obecnie jako siedziba Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń S.A.


Monika Dziekan
Rzecznik MW Konserwatora Zabytków

Praska zajezdnia tramwajowa zabytkiem, 27.07.2009 r.

wtorek, 28 lipca 2009 15:13

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Barbara Jezierska wszczęła postępowanie w sprawie wpisania do rejestru zabytków zabudowań remizy tramwajowej, powstałych w 1922 roku, mieszczących się przy ul. Inżynierskiej 6 w Warszawie. Cała procedura powinna zakończyć się jesienią tego roku.

W 1882 roku  wystawiono na tej posesji zabudowania, najprawdopodobniej drewniane, zapasowej zajezdni tramwajów konnych raz składy. W 1908 roku stację przystosowano do obsługi tramwajów elektrycznych. Od 1922 roku, po ukończeniu nowoczesnej zajezdni tramwajowej, przy ul. Kawęczyńskiej, funkcjonowała tu remiza autobusów miejskich. Po II wojnie światowej, zajezdnia początkowo pełniła swoje funkcje, ale na przełomie lat 50.-60. w całości przekształcono ją na budynek mieszkalny. W dawnych garażach umieszczono stacje obsługi pojazdów.

Budynek zajezdni jest ciekawym świadectwem rozwoju komunikacji miejskiej . Pochodzi z okresu, gdy Warszawa kształtowała swe oblicze jako nowoczesna metropolia i szybko rozbudowująca się stolica niepodległej Polski.

Monika Dziekan
Rzecznik MW Konserwatora Zabytków