Nowy wpis do rejestru zabytków: budynek dawnych Koszar Golędzinowskich przy ul. Jagiellońskiej 47

czwartek, 23 czerwca 2022 13:12

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego budynek d. Koszar Golędzinowskich położony w Warszawie przy ul. Jagiellońskiej 47, z uwagi na zachowane wartości artystyczne, historyczne i naukowe obiektu. Postępowanie administracyjne w sprawie zostało przeprowadzone w związku z wnioskiem organizacji społecznej Towarzystwo Przyjaciół Pragi. Niniejszy wpis do rejestru zabytków uzupełnia cenny zbiór dawnych obiektów koszarowych objętych w ostatnich latach prawną ochroną konserwatorską, wśród których znajdują się m.in. budynki położony przy ul. Szwoleżerów 7A (2019), Rakowieckiej 2, Wiśniowej 56 (2019), 11 Listopada 13 (2021).

Budynek koszarowy został wzniesiony na początku XX w. (po 1901 r.) jako uzupełnienie zabudowy Fortu Śliwickiego (po 1918 r. Fort Jasińskiego, Golędzinów), którego główne zabudowania pochodzą z lat 1835–1836. Usytuowany przy dawnej Szosie Kowieńskiej (później Modlińskiej), w sąsiedztwie Rogatek Golędzinowskich, służył zapewne jako siedziba administracyjna lub koszary przeznaczone dla wyższej kadry wojskowej, brak jednak archiwaliów potwierdzających bezpośrednio sposób użytkowania budynku. Poprzedzony zieleńcem wraz z zabudową gospodarczą (2 budynki) i dziedzińcem tworzył zespół zabudowy wykorzystywany do 1915 r. przez wojska rosyjskie, a po odzyskaniu niepodległości stał się m.in. siedzibą dowództwa 1 pułku artylerii najcięższej oraz dywizjonu konnego Policji Państwowej. W czasie II wojny światowej budynek nie odniósł większych uszkodzeń, zniszczona została natomiast sąsiednia zabudowa (budynki gospodarcze – stajnia i wozownia). Po 1945 r. zniszczone zabudowania zostały rozebrane, a na przynależnej do budynku koszarowego posesji wzniesiono hale magazynowe. Po 2019 r. w ich miejscu wzniesiono blok mieszkalny. W związku z rozbudową ul. Jagiellońskiej i budową linii tramwajowej zajęto część zieleńca przed budynkiem i wykonano jezdnię łączącą drogę wewnętrzną z ulicą Zatylną. Dawne Koszary Golędzinowskie przeznaczone zostały na mieszkania socjalne o niewielkim metrażu, na parterze wydzielono lokal użytkowy.

Budynek przy ul. Jagiellońskiej 47 jest jednym z obiektów koszarowych uzupełniających zabudowę Fortu Śliwickiego (Jasińskiego, Golędzinów) i reprezentuje charakterystyczne cechy rosyjskiej architektury wojskowej z przełomu XIX w. i XX w. realizowane na terenie dawnej guberni warszawskiej. Murowany budynek o bogatym detalu architektonicznym, pomimo zastosowania charakterystycznych dla budownictwa koszarowego rozwiązań, otrzymał indywidualną oprawę architektoniczną w postaci fryzów, gzymsów kordonowego i wieńczącego, lizen i opraw okiennych. Zróżnicowanie wystroju elewacji frontowej oraz bocznych i tylnej świadczy o umiejętnym połączeniu funkcji reprezentacyjnych z użytkowymi. O formie architektonicznej budynku zdecydował również jego układ funkcjonalno-przestrzenny z trzema klatkami schodowymi, których obecność od strony zachodniej zaakcentowano pseudoryzalitami.

Na uwagę zasługuje również wnętrze budynku, w którym pomimo istotnych zmian wynikających z dostosowania budynku do funkcji mieszkalnych, zachowano historyczne pionowe ciągi komunikacyjne, stopnie i posadzkę z lastriko, kamienia i płytek ceramicznych, przykłady drewnianej stolarki drzwiowej oraz parkietu, a także pozostałości malatury, która umożliwia rekonstrukcję oryginalnej dekoracji reprezentacyjnej klatki schodowej. Wysoki poziom wykonania charakteryzuje również metalowy detal architektoniczny w postaci kutych wsporników dwuspadowych dachów nad wejściami do budynku oraz balustrady głównej klatki schodowej, co podnosi autentyzm oraz wartość artystyczną obiektu.

Niezwykle istotny jest walor historyczny obiektu. Budynek do 1915 r. użytkowany był przez wojsko rosyjskie, w dwudziestoleciu międzywojennym stal się siedzibą dowództwa 1 pułku artylerii najcięższej oraz dywizjonu konnego Policji Państwowej. Na jego ścianach widoczne są ślady postrzałów pochodzące najprawdopodobniej z czasów II wojny światowej. Pomimo zmiany sposobu użytkowania, dawny budynek koszarowy w dalszym ciągu pozostaje świadectwem historii wojskowości oraz wpływu jaki wywarła na tkankę miejską obecność armii carskiej.

prof. dr hab. Jakub Lewicki
Mazowiecki Wojewódzki
Konserwator Zabytków

Plan działań konserwatorów zabytków na lata 2021 – 2023

czwartek, 23 czerwca 2022 09:28

INFORMACJE OGÓLNE O PROJEKCIE:

Projekt realizowany jest w ramach Działania 10.1 osi priorytetowej X „Pomoc techniczna” Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ).

Polega na wsparciu MKiDN, jako Generalnego Konserwatora Ochrony Zabytków i 5 Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków (WKZ) - dolnośląskiego, małopolskiego, mazowieckiego, śląskiego, wielkopolskiego - w realizacji zadań związanych z nadzorem nad pracami prowadzonymi przy zabytkach w ramach przede wszystkim dużych inwestycji liniowych, w takich obszarach jak transport, środowisko i energetyka, współfinansowanych w POIiŚ i instrumencie „Łącząc Europę” (CEF).

MKiDN jest beneficjentem, a poszczególne WKZ są podmiotami upoważnionymi do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych.

Całkowity koszt realizacji projektu wynosi 4 790 866,70 PLN.

Projekt będzie realizowany do końca 2023 roku.

Plan działań sektora zabytków na lata 2021-2023 jest projektem pilotażowym. Zakłada się, że wsparcie będzie kontynuowane w kolejnym okresie programowania (2021-2027), a podmiotami upoważnionymi do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych będą WKZ w całym kraju.

CEL PROJEKTU:

Celem projektu jest:

•  sprawniejsze i skuteczniejsze prowadzenie czynności, takich jak wydawanie decyzji administracyjnych i postanowień dotyczących inwestycji finansowanych ze środków POIiŚ i CEF, nadzór konserwatorski, odbiór badań archeologicznych;
• sprawniejsza realizacja kontroli prowadzonych inwestycji w zakresie zgodności
   z przepisami o ochronie zabytków;
•  wyeliminowanie pojawiających się nieprawidłowości na odpowiednio wczesnym etapie oraz skuteczna reakcja organu na każdym etapie prowadzonych prac inwestycyjnych. 

PRZECIWDZIAŁANIE KORUPCJI I NADUŻYCIOM FINANSOWYM W PROJEKCIE

Jak sygnalizować potencjalne nieprawidłowości lub nadużycia w PO IiŚ 2014-2020?

Instytucja Zarządzająca POIiŚ stworzyła mechanizm umożliwiający sygnalizowanie potencjalnych nieprawidłowości lub nadużyć w wykorzystaniu środków unijnych w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko. Wszelkie nieprawidłowości można zgłaszać za pośrednictwem adresu e-mail:  Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.  lub specjalnego formularza na stronie internetowej: www.pois.gov.pl\nieprawidlowosci.

Przyjęte rozwiązanie sprzyjać będzie realizacji projektów w sposób etyczny, jawny i przejrzysty.

Co należy zgłaszać:

Podejrzenie nieprawidłowości, które dotyczą przedstawicieli instytucji wdrażających Program lub podmioty realizujące projekty (np. Beneficjenci).

Zasady, jakimi kierujemy się przy rozpatrywaniu przekazanych zgłoszeń

1.  Każde zgłoszenie podlega ochronie przed udostępnieniem osobom nieuprawnionym. Informacje objęte zgłoszeniem, umożliwiające identyfikację osoby dokonującej zgłoszenie, będą chronione zarówno na etapie wyjaśniania sprawy, podczas prowadzenia ewentualnych działań zapobiegawczych, jak również w przyszłości i udostępniane wyłącznie uprawnionym urzędnikom oraz funkcjonariuszom odpowiednich służb.
2.  Wszelkie zgłoszenia będą skrupulatnie rozpatrywane zgodnie z wewnętrznymi procedurami Instytucji Zarządzającej Programem Infrastruktura i Środowisko oraz przepisami prawa powszechnie obowiązującego. 
3.  W przypadku wyrażenia chęci pozostania anonimowym przez osobę dokonującą zgłoszenia za pośrednictwem poczty elektronicznej, dokonywana będzie pełna anonimizacja zgłoszenia (ze zgłoszenia usunięte zostaną dane osobowe zgłaszającego i inne cechy pozwalające na identyfikację jego tożsamości) przed jej ewentualnym przekazaniem w celu wyjaśnienia sprawy. 
4.  W przypadku zgłoszeń (głównie anonimowych), które będą niepełne i nie będzie możliwości uzupełnienia tych informacji, istnieje ryzyko, że takie Zgłoszenie nie będzie mogło zostać rozpatrzone.

Fundusze Europejskie – Projekt „Plan działań konserwatorów zabytków na lata 2021 – 2023

Ósma edycja Szkoły Letniej - Warszawa 2022

środa, 22 czerwca 2022 12:32

„Presja inwestycyjna dużych miast” to główny temat przewodni Szkoły Letniej PKN ICOMOS. Wydarzenie odbędzie się 25-27 lipca w Warszawie. Jego współorganizatorem jest Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie.

Od 2015 roku Polski Komitet Narodowy ICOMOS we współpracy z wieloma podmiotami organizuje cykliczne spotkania specjalistów zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego pod nazwą Szkoła Letnia PKN ICOMOS. Jej głównym zadaniem jest zaprezentowanie aktualnych problemów ochrony dziedzictwa, wymiana doświadczeń i poznanie najważniejszych działań konserwatorskich prezentowanych w różnych miejscach Polski, w których dzieją się rzeczy ważne dla ochrony i konserwacji zabytków.

Tegoroczna Szkoła Letnia odbędzie się w Warszawie w dniach 25 - 27 lipca 2022 . Jej głównym tematem będzie: Presja inwestycyjna dużych miast.

W programie znalazły się: wykłady i dyskusje oraz specjalne zwiedzanie Warszawy i wybranych inwestycji Mazowsza - tj. wejście do obiektów nieudostępnianych turystycznie. Obrady będą się odbywać w centrum Warszawy. Wykłady poprowadzą eksperci zajmujący się ochroną zabytków oraz pracownicy urzędu konserwatorskiego. O ile będzie to możliwe, przewidujemy prezentację wybranych prac inwestycyjno-konserwatorskich na terenie Warszawy

Udział w Szkole Letniej jest bezpłatny. Uczestnicy pokrywają koszty swojego przyjazdu i pobytu w Warszawie. Organizatorzy zapewnią koszty posiłków i podróży studialnej. Zasady naboru uczestników zostaną przedstawione wkrótce. Konieczne będzie złożenie formularza zgłoszeniowego oraz udokumentowanie swojego dorobku związanego z ochroną i konserwacją zabytków. Liczba miejsc jest ograniczona ze względu na konieczność zachowania mobilności grupy.

Organizatorami tegorocznej Szkoły Letniej są PKN ICOMOS oraz Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie i Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków.

Szczegółowe informacje znajdują się w linku poniżej:

http://www.icomos-poland.org/pl/szkola-letnia-pkn-icomos/418-osma-edycja-szkoly-letniej-warszawa-2022.html