Kamienica na Starym Mieście w Warszawie zabytkiem

wtorek, 03 lipca 2018 14:18

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków – Jakub Lewicki podpisał decyzję o wpisie do rejestru zabytków kamienicy narożnej, położonej w Warszawie przy ul. Brzozowej 1/3 oraz Celnej 2/4, z uwagi na zachowane wartości historyczne, artystyczne i naukowe.

Obiekt został wybudowany w 1959 r. w miejscu oficyn zniszczonych podczas II wojny światowej. Projekt odbudowy nieruchomości przygotowała Halina Trojanowska, absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1950 r.), działająca w Pracowni Architektury Zabytkowej Biura Odbudowy Stolicy, prowadzonej przez prof. Jana Zachwatowicza, autora koncepcji odbudowy Starego Miasta. Powstał w oparciu o wytyczne zawarte w oficjalnym dokumencie pt. Zasady Odbudowy Starego Miasta w Warszawie, opracowanym przez Pełnomocnika do Spraw Odbudowy Starego Miasta w porozumieniu z Generalnym Konserwatorem przy udziale Państwowego Przedsiębiorstwa Budowlanego Robót Konserwatorskich i Architektury Monumentalnej oraz Zakładu Osiedli Robotniczych. Ze względu na stopień zniszczenia budynków, projekt ich odbudowy zakładał rekonstrukcję ogólnego rysunku pierzei ulic i rezygnację z odtworzenia historycznego układu mieszkań na rzecz modernizacji. Łączenie domów pozwoliło na eliminację liczby klatek schodowych. Wprowadzono typ małego mieszkania, najczęściej 1-2 pokojowego o ciemnej kuchni i łazience. Wnętrze scalono wspólnym strychem, piwnicą i schronem. Przestrzeń mieszkalną podzielono na dwie części, wprowadzając dwie oddzielne klatki schodowe. Na każdej kondygnacji zorganizowano po dwa mieszkania jednopokojowe, trzy dwupokojowe i po jednym trzypokojowym. Zgodnie z Zasadami Odbudowy Starego Miasta w Warszawie klatki schodowe wykończono skromnie. Otrzymały lastrykowe posadzki i okładzinę schodów, żelazną balustradę z rurek o kwadratowym przekroju, ujętych po środku cęgami, nakrytą drewnianym pochwytem. Kamienica zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz jest dobrze utrzymana i zachowana w niezmienionym kształcie. W wejściach do budynku zachowały się drzwi dębowe płycinowe, w bramie tablica w drewnianej ramie z dekoracyjnymi okuciami, w podcieniu od ulicy Brzozowej drewniane drzwi i wrota z żelaznymi okuciami, prowadzące do piwnicy.

Budynek jest integralną częścią Starego Miasta, wpisanego w 1980 r. na listę światowego dziedzictwa UNESCO, jako przykład niemal całkowitej rekonstrukcji historycznego centrum miasta, ukształtowanego na przestrzeni od XIII do XX w. Stanowi materialną pamiątkę działalności Biura Odbudowy Stolicy pod kierunkiem prof. Jana Zachwatowicza i cenny przykład realizacji myśli konserwatorskiej. Jako dzieło odbudowy historycznego założenia, zrealizowanej z uwzględnieniem współczesnych potrzeb mieszkaniowych, jest świadectwem przemian architektury mieszkaniowej w Warszawie i zasługuje na ochronę. Pomimo, że wygląd kamienicy stanowi powojenną stylizację, posiada ona wartości artystyczne jako przykład historyzującej zabudowy typowej dla lat 50. XX w. Na walory architektoniczne budynku składają się tradycyjne motywy zdobnicze (gzymsy, szkarpa, podcień w narożu) nawiązujące do architektury staromiejskiej, elementy wyposażenia (kute kraty, żeliwne lampy na elewacji, tradycyjne formy stolarki okiennej i drzwiowej) oraz rozwiązania kolorystyczne elewacji zewnętrznych.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kolejna kamienica przy Waliców w Warszawie zabytkiem

poniedziałek, 04 czerwca 2018 14:42

Jakub Lewicki – Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków podpisał decyzję o wpisie do rejestru zabytków kamienicy przy Waliców 12 w Warszawie wraz z terenem posesji, z uwagi na zachowane wartości historyczne i naukowe.

Wszystkie trzy obiekty objęte już ochroną przez MWKZ – Waliców 10, 12 i 14 - tworzą ostatni zachowany fragment zwartej zabudowy czynszowej ulicy, która poza tym odcinkiem przetrwała szczątkowo i obejmuje jedynie ostańce w postaci kamienicy pod nr 17 i ściany frontowej dawnego browaru Junga (nr 11).

Kamienica pod nr 12 została wzniesiona po 1912 r. przez Spółkę Budowy Domów „Mieszkanie własne” firmy „A. Ehrenberg, H. Zand, I. Kon, M. Jungbach, i Ch. Złotnicki” w Warszawie i do wybuchu drugiej wojny światowej wielokrotnie zmieniała właścicieli. Budynek ucierpiał już w 1939 r. w wyniku wrześniowych bombardowań, na co wskazują zarówno dawne zdjęcia lotnicze, jak i zachowane dokumenty.

Obiekt przy Waliców 12 zachował w znacznym stopniu oryginalną substancję i stanowi jeden z ostańców ocalałego fragmentu dawnej, tradycyjnie kształtowanej zabudowy czynszowej powstałej po 1910 r., tym bardziej cennej, że niemal już zanikającej w obszarze Woli - dzielnicy, której tkanka miejska uległa daleko idącej dezintegracji wskutek zniszczeń wojennych i późniejszych przekształceń urbanistycznych. Kamienica przy ul. Waliców 12, która podczas wojny funkcjonowała na terenie warszawskiego getta, a jednocześnie przetrwała walki powstańcze, stanowi ważny element tożsamości tej części miasta. Budynek, mimo iż zaprojektowany w niższym standardzie niż sąsiednie obiekty oraz niezależnie od uszkodzonej i nieodtworzonej w pierwotnej postaci fasady, jest wciąż obiektem o czytelnej bryle, wyrazistej artykulacji elewacji frontowej oraz o charakterystycznym dla budownictwa tego okresu układzie funkcjonalnym i repertuarze rozwiązań wykończeniowych.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

MWKZ patronem konferencji „Piękno w architekturze – tradycja i współczesność”

poniedziałek, 04 czerwca 2018 14:25

Zapraszam do zapoznania się z programem konferencji „Piękno w architekturze – tradycja i współczesność”, która odbędzie się pod patronatem Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, 6 i 7 czerwca 2018 roku w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Nysie.

Program konferencji znajduje się tutaj.

Więcej informacji o konferencji można znaleźć na stronie organizatora.